Betounico(-d'Alemagno)
Stachys germanica subsp. germanica
Lamiaceae Labiaceae
Nom en français : Épiaire d'Allemagne.
Descripcioun :La betounico-d'Alemagno trachis en mato d'eici, d'eila dins lis ermas, en ribo de camin... Nous vèn de Grèço e de Turquìo e s'èi naturalisado en Prouvènço despièi mai de dous siècle. Fai de flour d'un rose sale de de 10 à 15 mm de long. Li fueio de la subsp. germanica soun en couor à la baso emé d'encrenaduro sus li bord (fotò à man drecho). Coumpara emé la betounico-di-fueio-de-sàuvi que ié sèmblo proun, mai que trachis dins li relarg pu se e caud.
Usanço :En tisano, sèmblo agué de prouprieta estoumatico e enmenagogo (J. Roques, Plantes indigènes et exotiques, 1809, p.184). La planto es amaro.
Port : Erbo
Taio : 30 à 100 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Stachys
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Camin
- Ermas
- Roubino
- Tepiero
Estànci : Mesoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Óurigino Pountico
Ref. sc. : Stachys germanica subsp. germanica
Cano
Arundo donax
Poaceae Graminaceae
Autre noum : Canié.
Noms en français : Canne de Provence, Roseau à quenouilles.
Descripcioun :La cano que ié dison "de Prouvènço" es uno plano bèn couneigudo emé si grando e gròssi tijo lignouso d'enviroun 3,5 cm de diamètre, si long rizoumo espès e si fueio verdalo de 2 à 5 cm de larg.
Usanço :La cano que nous vèn dóu cèntre de l'Asìo, fuguè proun plantado pèr proutegi li culturo dóu mistral. Nòstis àvi se n'en servien pèr gaubeja mant'uno besougno : pèr eisèmple pèr apara li det dóu tai dóu voulame (li dedau) o enca pèr acroucha lou calèu (la moco). Lou rizoumo èi manjadis (li fueio peréu, mai soun proun amaro) cue (rousti o bouli) o adouba en farino pièi mesclado à d'autro. Emai èro pas gaire emplegado coume planto vertuouso, aro d'ùni prouprieta soun estado troubado coume dins la dessensibilisacioun pèr l'alergìo.
Port : Aubret
Taio : 2 à 6 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Arundo
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 30 à 60 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Setèmbre à óutobre
Liò : Ribiero
- Ermas
- Baragno
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Asìo-Cèntre
Ref. sc. : Arundo donax L., 1753